Przeciętny Kowalski zazwyczaj dzieli motocykle na: ścigacze, Harleye, terenowe i "całą resztę". Jednak motocykle można sklasyfikować w nieco więcej rodzajów. Co prawda nie istnieje jakiś oficjalny podział na typy motocykli, ale można je skategoryzować ze względu na przeznaczenie oraz ze względu na budowę i cechy charakterystyczne.
Motocykle szosowe
Przeznaczone do poruszania się po utwardzonych drogach.Nakedy
Określenie naked (z ang. naked - nagi) stosuje się do motocykli pozbawionych owiewek, które przykrywają silnik i ramę. Nakedy zazwyczaj nie posiadają szybki nad kierownicą - a jeśli tak, to raczej małą. Do tej kategorii można zaliczyć zarówno "ogołocone" motocykle o sportowej sylwetce, jak i nowoczesne maszyny o klasycznej stylistyce.
Pozycja kierowcy na tego typu motocyklu jest wygodna i odprężona - w miarę wyprostowana, ale jednocześnie w lekkim pochyleniu do przodu - czyli coś pomiędzy całkowicie wyprostowaną pozycją kierowcy cruisera, a położoną pozycją kierowcy sportowej maszyny.
Motocykle te często poleca się osobom początkującym, ze względu na to ich uniwersalność i wszechstronność - są stworzone po trochu do wszystkiego.
Przykłady:
- Honda Hornet CB600F
- Ducati Monster S4
- Yamaha FZ1 Fazer
Sportowe
Sportowe motocykle, popularnie zwane ścigaczami, cechują się silnikami o wysokiej mocy, które są w stanie osiągać duże prędkości w krótkim czasie i na krótkim dystansie. Charakterystyczne dla sportowych motocykli są aerodynamiczne owiewki, szczelnie osłaniające silnik, nadające opływową sylwetkę i zmniejszające opór powietrza. Ścigacze zazwyczaj mają dość agresywną i ostrą stylistykę.
Pozycja kierowcy tego typu motocykla - leżąca, czasem wręcz skulona - jest niewygodna i dość męcząca w przypadku dłuższych tras. Zresztą są one konstruowane raczej z myślą o torach wyścigowych, niż turystycznych przejażdżkach. Motocykle te charakteryzują się twardym zawieszeniem, bardzo skutecznymi hamulcami i dążeniem do jak najmniejszej masy.
Nie poleca się ich początkującym motocyklistom.
Przykłady:
- Yamaha YZF-R1
- Kawasaki Ninja ZX-10R
- Honda CBR600RR
Turystyczne
Przeznaczone do dalekich wypraw i pokonywania długich tras. Są to jedne z największych gabarytowo motocykli i posiadają silniki o dużej pojemności. Charakteryzują się sporą pakownością (możliwość przewożenia sporych i ciężkich bagaży), dużym zbiornikiem na paliwo (co zapewnia większy zasięg podróży), a także wygodną, odprężoną i wyprostowaną pozycją kierowcy, jak również pasażera. Wyposażone są w owiewki i szybki, które zapewniają ochronę przed wiatrem. Są stworzone do pokonywania dużej liczby kilometrów.
Niektóre z turystyków wyposażane są w bieg wsteczny, z uwagi na duże gabaryty i trudność manewrowania.
Oprócz typowo szosowych turystyków (jak na przykładach i zdjęciach poniżej), dużą popularnością cieszą się turystyki odnajdujące się zarówno na szosach jak i w terenie - o których w dalszej części artykułu.
Przykłady:
- Honda Goldwing GL1200
- Yamaha Royal Star Venture
- BMW K1200LT
Sportowo-turystyczne
Kompromis pomiędzy motocyklami sportowymi i turystycznymi.
W stosunku do motocykli sportowych pozycja kierowcy jest mniej pochylona i wygodniejsza, co daje większy komfort jazdy na dłuższych dystansach. Pozycja pasażera jest również wygodniejsza. Motocykle sportowo-turystyczne charakteryzują się także możliwością dużej ładowności.
W stosunku do motocykli turystycznych motocykle sportowo-turystyczne są lżejsze i łatwiejsze w prowadzeniu, a ich komponenty są bardziej odpowiednie do wyścigowej jazdy.
W skrócie - są to motocykle łączące w sobie możliwości sportowej, szybkiej jazdy z komfortem i praktycznymi zaletami turystyków.
W motocyklach sportowo-turystycznych, podobnie jak w nakedach, mamy największą różnorodność jeśli chodzi o konstrukcję silnika - znajdują się tu motocykle o silnikach rzędowych, widlastych (V), dwu-, trzy- lub cztero-cylindrowych.
Motocykle tej klasy często występują w wersjach bez owiewek, na przykład:
- Yamaha XJ600S (z owiewką) posiada swój odpowiednik w klasie naked - XJ600N,
- Honda Hornet CB600S (z owiewką) występuje jako naked - Hornet CB600F.
- Suzuki Hayabusa
- Suzuki GSX650F
- Honda VFR1200F
- Yamaha XJ600S Diversion
Cruisery
Cruisery, popularnie zwane krążownikami, to motocykle stylizowane na legendarne, amerykańskie maszyny, takie jak Harleye Davidsony czy Indiany. Charakteryzują się niskim położeniem siedzenia kierowcy oraz kierownicą wydłużoną ku tyłowi - co wymusza wyprostowaną lub wręcz lekko odchyloną do tyłu sylwetkę. Stopy kierowcy wysunięte są do przodu, a całość sprawia, że pozycja kierowcy jest wygodna.
Cruisery zazwyczaj "ociekają" chromem, posiadają silnik w układzie V i są wyposażane przez właścicieli w skórzane sakwy oraz oparcia. Można powiedzieć, że cruisery to motocykle turystyczne o specyficznym, klasycznym wyglądzie.
Cruisery na ogół są dość masywne i są trudniejsze w prowadzeniu niż przeciętne motocykle, dlatego też nie poleca się ich osobom początkującym.
Przykłady:
- Suzuki Intruder CS1400
- BMW R1200C
- Honda VT125C Shadow
Choppery
Choppery są odchudzoną odmianą cruiserów (z ang. chopped - okrojony). W stosunku do cruiserów nie posiadają np. owiewek, czasem przedniego błotnika, mają mniejsze siedzenia oraz baki. Najczęściej są to maszyny o indywidualnej budowie i wyglądzie (tzw. customy).
Oprócz cech typowych dla cruiserów (klasyczny wygląd, dużo elementów chromowanych, nisko umiejscowione siedzisko, kierownica wydłużona ku tyłowi) choppery charakteryzują się dużym rozstawem kół, długim przednim widelcem i wysoko umieszczoną kierownicą.
Klasyczne
Motocykle o najbardziej klasycznej sylwetce i konstrukcji - zarówno nowoczesne maszyny o retro-stylistyce, jak i zabytkowe pojazdy. Przeważnie z okrągłą lampą i bez owiewek, czasem z zamontowanym bocznym wózkiem.
Przykłady:
- Triumph Bonneville T100
- Yamaha SR500
- WFM M06
Trajki (trike)
Motocykle trzykołowe - nic dodać, nic ująć :)
Przykład:
- Harley-Davidson Tri Glide Ultra
Do customów, czyli motocykli powstających na indywidualne zamówienie, można zaliczyć między innymi:
- Streetfightery - sportowe motocykle pozbawione owiewek, przeznaczone do jazdy miejskiej.
- Bobbery - motocykle stylizowane na maszyny z okresu II wojny światowej. Przerabiane z motocykli seryjnych w taki sposób, aby jak najbardziej odchudzić konstrukcję - pozbywając się zbędnych części nie potrzebnych do jazdy, dążąc tym samym do zmniejszenia masy motocykla.
- Café racery - lekkie i zoptymalizowane pod kątem szybkiej jazdy na krótkich dystansach motocykle, nawiązujące do stylistyki wyścigowych maszyn z lat 60'. Cechami charakterystycznymi są m. in. długi, "szczupły" zbiornik paliwa i nisko umiejscowiona kierownica. Nazwa café racer przyjęła się w latach 60' i nawiązuje do wyścigów, jakie były urządzane wśród brytyjskich miłośników motocykli - od kawiarni do kawiarni.
Motocykle off-roadowe
Przeznaczone do jazdy terenowej. W porównaniu do motocykli szosowych są prostsze w budowie, o lżejszej masie, większej poręczności i potężniejszych kołach. Mają mało karoserii, nie posiadają owiewek i charakteryzuje je duży prześwit. Są wyposażone w opony terenowe, dla zapewnienia większej przyczepności na nieutwardzonych powierzchniach. Zazwyczaj posiadają jednocylindrowe silniki, w crossach mocno wysilone, co zmniejsza ich żywotność.Cross
Typowo wyczynowe motocykle, stworzone do poruszania się w terenie i przeznaczone do sportów off-roadowych. Są pozbawione niepotrzebnych elementów, zwiększających masę maszyny, takich jak np. światła, kierunkowskazy, lusterka - przez co nie można się nimi poruszać w ruchu ulicznym (nie posiadają homologacji).
Przykłady:
- Yamaha CR125
- Husqvarna CR 125
- Gas Gas MC50
Enduro
Przeznaczone do jazdy w terenie i najlepiej sprawdzające się w terenowych warunkach, ale dopuszczone także do ruchu ulicznego ze względu na posiadaną homologację i niezbędne w ruchu ulicznym komponenty.
Przykłady:
- Yamaha WR250X
- Honda XRE300
Motocykle podwójnego przeznaczenia (dual-purpose)
Przeznaczone zarówno do jazdy terenowej, jak i na utwardzone drogi.Supermoto
Motocykl terenowy wyposażony w opony przystosowane do jazdy szosowej oraz posiadający twardsze i niższe zawieszenie. Cechuje go lekka konstrukcja, mała masa, łatwość prowadzenia, zwrotność. Tego typu motocykle są też mniej awaryjne i bardziej wytrzymałe od motocykli szosowych.
Turystyczne (tzw. adventure touring)
Motocykle turystyczne stworzone do długich dystansów zarówno off jak i on road. Maszyny te mają dużą wytrzymałość, wyposażone są w duże zbiorniki paliw oraz spore schowki na bagaż. Ich off-roadowe możliwości są jednak nieco ograniczone ze względu na dużą wagę, wielkość i czasem także opony.
Przykłady:
- BMW 1200GS
- Suzuki V-strom 650
- Kawasaki KLR650
Są to najpopularniejsze rodzaje motocykli, choć istnieją jeszcze inne. Jednak moim zdaniem wiedza na ten temat - zwłaszcza w przypadku osób, chcących tylko "liznąć" temat - może ograniczyć się do powyższej listy :)